NOTER ONAYLI BELGELERDE "SURETİN AYNIDIR" İBARELİ ŞERH GEÇERLİ Mİ?

    Hayır, geçersizdir baştan söyleyeyim. Daha önce bu blogda, burada, burada ve burada, noterler tarafından Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin "Örnek Verme Şekilleri" başlıklı 95. maddesine uygun olarak onaylanan belgelerin ihalelerde kullanılabileceğini göstermiştim. Daha önce paylaştığım bu 3 yazıda da yeterli açıklamayı yapmıştım. Şimdi ise hangi tür şerhin geçersiz olarak kabul edileceğini aynı ihale için verilen Kik, idari mahkemesi ve Danıştay mahkemesi kararında göstereceğim. Buna göre  13.12.2016 tarihli 2016/UY.II-3069 sayılı Kik kararında itirazen şikayet dilekçesinde istekli Süleyman Ekinci tarafından ihale dosyasında sunulan imza beyannamesinin "İş bu suret Malatya 2. Noterliğinden verilme 05.01.2015 tarih ve 87 yevmiye nolu suretin aynı olduğu tasdik olunur" şerhiyle onaylandığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına itiraz etmişti. Ancak Kik verdiği kararda;

     "İtirazen şikâyete konu imza beyannamesi incelendiğinde belgenin noter tarafından

aslına uygun olduğuna ilişkin herhangi bir tasdik işleminin yapılmadığı, noter tarafından

örnek çıkartılması istenilen belgelerin asıl belge olması halinde ilgili noter tarafından bu

belgelerin üzerine düşülen şerhin “ibraz edilen aslının aynıdır” veya “iş bu suret aslına

uygundur” ifadelerini içermesi veya bu ifadelerin olmasının gerektiği, itirazen şikâyet

başvurusuna konu imza beyannamesi üzerinde ise noter tarafından yapılan tasdik işleminin suretin aynı olduğuna ilişkin yapıldığı görüldüğünden ve noter tarafından suret üzerinden onay yapılması halinde bu belgelerin, belgelerin sunuluş şekline uygun bulunmaması gerektiğine yönelik mevzuat hükümleri açık olduğundan ve söz konusu belgenin sunuluşuyla ilgili sorumluluğun başvuru sahibi isteklide olduğu anlaşıldığından, başvuru sahibi isteklinin sunmuş olduğu imza beyannamesinin belgelerin sunuluş şekline uygun olduğu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır." demiştir.

Bundan sonra itirazen şikayeti Kik tarafından reddedilen davacı firma idare mahkemesine başvurmuş, söz konusu mahkeme tarafından verilen 08.03.2017 tarihli 2017/MK-68 sayılı kararda;

     Bakılan davada, davacı şirketin teklif kapsamında idareye sunduğu imza beyannamesi incelendiğinde; belgedeki noter onayında; “İşbu suret Malatya 2.Noterliğinden verilme 06.01.2015 tarih ve 87 yevmiye numaralı suretin aynı olduğu tasdik olunur.” şerhi ile ilgiliye imzalatılan "aslını ve ona uygun olan 3 örneğini aldım" ibaresi bulunmaktadır. Ayrıca davacı tarafından dava dilekçesi ekinde sunulan Malatya 5. Noterliği'nin 02.11.2016 tarihli yazısında, "20.05.2016 tarih ve 12636 yevmiye numarası ile tasdik edilen imza beyannamesine aslı gibidir kaşesi vurulması gerekirken sehven suret ibaresi geçen bir kaşe kullanıldığı ve onaylanan belgenin aslından farksız olduğu belirtilmiştir. Noter onaylı imza beyannamesinde “İşbu suret Malatya 2.Noterliğinden verilme 06.01.2015 tarih ve 87 yevmiye numaralı suretin aynı olduğu tasdik olunur” kaydı bulunduğu, söz konusu belgeye sehven suret kaşesinin basıldığı ve bu belgenin yukarıdaki mevzuat gereği ilgilisinin ibrazı üzerine noter tarafından aslı görülerek çoğaltılmak suretiyle ilgilisine imzalatılarak onaylandığı anlaşılmaktadır. Aksi ispat edilinceye kadar ilgili mevzuat gereği noter onaylı olarak çoğaltılan belgenin “aslının aynı” olduğunun kabulü gerektiğinden, uyuşmazlık konusu ihalede davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminde hukuka uygunluk bulunmamaktadır. 

    Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline…” şeklinde gerekçe belirtilerek dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. 

... 

      Açıklanan nedenlerle;
      1- Kamu İhale Kurulunun 13.12.2016 tarihli ve 2016/UY.II-3069 sayılı kararının iptaline, 

karar vererek firmayı haklı bulmuştur. Bunun üzerine Kik mahkemenin verdiği kararı temyize götürerek Danıştay mahkemesine başvurmuştur. Danıştay ise 02.08.2017 tarihli 2017/MK-334 sayılı kararında;

     davacı şirket tarafından sunulmuş belgenin kabul edilebilmesi için üzerinde noterce onaylanmış aslına uygun olduğunu belirten bir şerh taşıması gerekmektedir. Aksi halde belgenin sureti veya fotokopisi görülerek noterce onaylananlar ile belge üzerinde "ibraz edilenin aynıdır" veya bu anlama gelecek bir şerh taşıyan belgelerin geçerli kabul edilmesi yukarıda açıklanan kurallara ve Şartnameye aykırı bulunmaktadır.  

     Davacı tarafından imza beyannamesinin tevsiki için sunduğu belgeye ilişkin olarak, daha sonra Malatya 5. Noterliği'nce düzenlenen; 02.11.2016 tarihli ve 2016 sayılı yazıda, 20.05.2016 tarih ve 12636 yevmiye numarası ile tasdik edilen imza beyannamesine aslı gibidir kaşesi vurulması gerekirken sehven suret ibaresi geçen bir kaşe kullanıldığı ve onaylanan belgenin aslından farksız olduğu belirtilmişse de, bu hâliyle ihale mevzuatı hükümleri anlamında bir "belge" olmadığı, davacının Malatya 5. Noterliği'nden sonradan aldığı belgenin bu yönüyle geçerli kabul edilemeyeceği, dolayısıyla belgede "bilgi eksikliği" olarak nitelendirilemeyecek eksikliğin tamamlatılması da mümkün bulunmadığından, davacı şirketin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve reddedilmesinde hukuka aykırılık, dava konusu işlemin iptali yönündeki Mahkeme kararında ise hukukî isabet görülmemiştir. 

     Açıklanan nedenlerle; temyiz isteminin kabulü ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca Ankara 11. İdare Mahkemesi'nin 14.02.2017 tarih ve E:2016/5535, K:2017/696 sayılı kararının BOZULMASINA, DAVANIN REDDİNE,   

   …”ifadelerine yer verilerek İdare Mahkemesi kararının bozulmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.

diyerek hem idarenin şikayeti reddetmesini hem de Kamu İhale Kurumunun itirazen şikayeti reddetmesini haklı bulmuş, firmanın itirazlarını ise haksız bulmuştur. Tüm bunların ışığında noterler tarafından onaylanan belgelerin Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 95. maddesine uygun olarak onaylanması durumunda geçerli belgelerdir. Ancak söz konusu davadaki imza beyannamesi noter tarafından “İşbu suret Malatya 2.Noterliğinden verilme 06.01.2015 tarih ve 87 yevmiye numaralı suretin aynı olduğu tasdik olunur.”

şeklinde onaylanmıştır. Belge üzerinde geçen şerhteki "suretin aynı" ifadesi yanlıştır, doğru şerh "aslının aynı" olmalıdır. Bu nedenle noterlerden yapacağınız belge onaylatmalarının şerhlerinde "...aslının aynıdır" tarzında şerh vurdurmanız gerekiyor. "suretin aynıdır" şeklinde vurulan şerhler geçersizdir ve bilgi tamamlatma kapsamında da değerlendirilemez.  

     Son olarak, Noterlik Kanunu Yönetmeliğinin 95. maddesinde ibrazdan örnek konusunu tekrar açmak istiyorum. Buna göre;   

• "ibraz edilenin aynıdır" tarzında şerh vurularak onaylanan belgeler ihale uygulama yönetmeliklerinin "Belgelerin Sunuluş Şekli" başlıklı maddelerine göre geçersizdir 
• "ibraz edilen aslının aynıdır" tarzında şerh vurularak onaylanan belgeler ise geçerlidir. 

Noterlik Kanunu Yönetmeliği 95. madde